“Ik wil weten waar ik de uit-knop kan vinden. Het is zo druk in mijn hoofd” zei ze tegen me met rode wangen. Het was een intake en deze dame wist heel goed wat ze wilde. Haar verhaal was doordrenkt met moetens, verwachtingen over anderen, controle houden, voldoen aan de eisen van anderen, pleasen, altijd alert zijn. Ik noem dit mensen die altijd de radar aan hebben staan. 

Hoe lekker zou het zijn als je een uit-knop had voor je hoofd

Voor deze mensen zou het heerlijk zijn als er een uit-knop was. Dat je kon bepalen wanneer je die radar uit zou kunnen zetten. Helaas, die knop is er niet en dat vertelde ik haar ook. 

Hoe komt het toch dat je zo druk bent in je hoofd, dat je de druk ook letterlijk in je lijf voelt. Wat gebeurt er dat je je zo druk maakt en dat je jezelf niet “uit” kunt zetten?

Hûh !!! Hoezo heb je invloed op je eigen gedachten ?

Toen ik die vraag stelde keek ze me verbijsterd aan? Hoezo? Had ze daar dan invloed op, op datgene wat er in haar hoofd gebeurde? Kon ik haar geen trucje leren om te ontspannen en zich daarna relaxt te voelen? Tjee, dat was wel even een teleurstelling. Met felle ogen keek ze me aan.

Een druk hoofd managen kost bergen energie

Nee geen trucje, wel kunnen we aan de slag met je eigen gedachten, overtuigingen, en ideaalbeelden. Aan haar reactie merkte ik dat ze eventjes schrok. Want hoe konden haar gedachten nou invloed hebben op haar drukke hoofd? Dat kwam toch echt van alles wat buiten haar gebeurde en wat mensen deden en hoe ze haar behandelden. Daar zat toch het probleem? Zij moest dat allemaal “managen” en daarom was het zo druk in haar hoofd. Bovendien was ze al zo moe van al dat managen en regelen.

Ze besloot dat ze er over na wilde denken of ze door mij gecoacht wilde worden. Ze had het idee dat ik haar niet helemaal begreep en dat ik niet snapte wat nou werkelijk het probleem was. Ik vond het prima dat ze daar de tijd voor nam. Heel belangrijk zelfs, want wanneer ze het gevoel heeft dat ik haar niet begrijp, dan wordt het niks met de coaching en ligt het gevaar op de loer dat ik druk ga voelen, en dat is nou net niet de bedoeling.

Mijn opmerkingen waren toch blijven plakken in haar drukke hoofd

Twee maanden later belde ze of ze een afspraak kon maken, want mijn opmerkingen hadden toch een plekje gekregen in haar drukke hoofd. Ze waren blijven kleven en ze moest er steeds aan denken. Ze werd er ook nieuwsgierig van. Want hoe zou het zijn als ze zelf invloed had op dat drukke hoofd en dus wel een uit-knop zou kunnen vinden, ook al zou die knop er anders uitzien dan dat ze zelf vooraf had bedacht.

We gingen samen aan de slag en het werd een pittig traject. Een traject waarin ze met andere ogen naar zichzelf en de wereld om haar heen ging kijken. Ze ontdekte dat haar manier van denken een manier was, maar dat er nog heel veel andere mogelijkheden waren. Ze ontdekte dat ze niet de waarheid in pacht had, maar dat er naast haar waarheid nog veel andere waarheden waren. Nuances, verschillende perspectieven, andere denkpatronen, noem maar op. Er ging een wereld voor haar open en dat vond ze uiteindelijk heel erg leuk.

Het lastigste was nog om de controle los te laten

Het lastigste was nog het hoofdstuk controle. Want dat was nog heel dwingend. Dat was  een taai stuk. Door zo graag de controle op alles en iedereen te willen houden bleef het druk in haar hoofd. Toen ze doorkreeg dat daar de sleutel lag om rust in haar hoofd te krijgen en daarmee ook een stuk vrijheid, was het grootste obstakel genomen.

Het herstel ging met vallen en opstaan

Uiteindelijk lukte het haar met vallen en opstaan om van een druk hoofd naar een relict hoofd te gaan. Zo nu en dan stond haar hoofd nog op barsten, maar dan wist ze wat ze te doen had en kon ze met haar eigen gedachten aan de slag om haar hoofd weer rustig te krijgen.

Hoe is het met jouw hoofd? Staat dat ook regelmatig op barsten omdat het er zo druk is? Of weet jij jezelf inmiddels ook te temmen?

Hoeveel aandacht besteed jij aan jezelf en je eigen gevoel en emoties?

Veel, weinig of eigenlijk helemaal niet?

Vaak zien we dat mensen heel gemakkelijk hun gevoel wegstoppen, vooral de negatieve gevoelens. Die zijn niet prettig en geven een gevoel van ongemak. Liever voelen we geen ongemak, dus dan maar wegstoppen.

Zo van: “ niet zeuren, we moeten door en er is niets aan te doen”,  of een variatie hierop. We willen niet zeuren, niet miepen, flink zijn en weer door alsof er niets aan de hand is.

Natuurlijk is het soms handig om een gevoel (even) te negeren en weg te stoppen. In het sociale verkeer is het niet altijd wenselijk om open en bloot je gevoelens te tonen. Dus als je heel erg boos bent kan het handig zijn om je boze impulsen even de kop in te drukken en te wachten op een moment dat je ze kunt uiten zonder ongelukken te maken. Of ze pas te uiten als de ergste boosheid is gezakt.

Toch drukken we gevoel en emotie vaker weg dan nodig is, wat over het algemeen niet verstandig is. Negeren is niet de oplossing, want links om of rechts om, je komt ze ooit weer tegen. Je gevoelens hebben je namelijk iets te vertellen. Ze zijn een boodschapper.

Dat komt omdat er dan ergens een stemmetje is dat zegt “er wordt nooit naar mij geluisterd” of “ wat ik voel is niet belangrijk”. 

Dat komt dan niet door die ander, maar eigenlijk door jezelf, omdat je zelf geen aandacht geeft aan je gevoel. Je luistert dus niet naar jezelf of je doet jezelf of je gevoel af als onbelangrijk. Je doet jezelf hiermee te kort.

Stop je je gevoel nog langer weg, dan krijg je daar uiteindelijk ook lichamelijk klachten van. Je krijgt bijvoorbeeld last van je nek-en schouders, maagpijn, misselijk, huiduitslag, rugklachten, hoofdpijn, etc..

Aandacht geven aan jezelf en je gevoel is dus essentieel om goed in je vel te zitten. Om de balans in je leven in de gaten te houden. Het evenwicht te bewaren. Het is niet egoïstisch, maar juist heel belangrijk in de strijd tegen stress. Je gevoel wil je iets vertellen en het is verstandig om daar wel gehoor aan te geven en te kijken wat je met dat gevoel kunt doen. Dat betekent dat je soms even door een ongemakkelijk moment moet, maar het goede nieuws is, dat juist het uiten van emoties je heel veel gaat opleveren. Waardoor je je veel beter gaat voelen en uiteindelijk ook minder stress ervaart.

Ken je dat gevoel? Dat je ergens heel erg druk mee bent en dat het al je tijd en gedachten opslokt? Ineens denk je: waar doe ik het eigenlijk allemaal voor?” Of sterker nog, voor wie doe ik dit eigenlijk? Een hele goede vraag aan jezelf en direct ook een signaal dat je in de gevarenzone zit.

Lees verder →

Rituelen, vaste gewoonten en gebruiken. Wellicht denk je dat het niet meer van deze tijd is en dat jij ze al helemaal niet hebt. Ik vermoed dat je meer rituelen hebt dan je vermoed. Ja, echt.

Rituelen helpen ons, geven ons houvast

Rituelen zijn van alle tijden en van alle culturen. We staan er niet altijd bij stil, maar het heffen van het glas, het proosten op iemand’s verjaardag is al een (mini-)ritueel. Rituelen kunnen klein zijn, maar ook groot en dagenlang duren. Rituelen kennen we vooral uit de religie, maar ze vinden in veel meer onderdelen van ons leven plaats. Ze helpen ons, om ons houvast te geven, wensen een extra zetje in de goede richting te geven en ze helpen vooral om de verbinding met de ander aan te gaan. Ze geven ons het gevoel dat we ergens bij horen, dat we samen iets doen. Dat we ondanks alle verschillen hetzelfde zijn, want we doen immers hetzelfde ritueel. Juist dat gevoel is zo belangrijk in deze tijd waarin het erop lijkt dat we elkaar een beetje kwijt raken.

Rituelen zijn dus belangrijk. Het vertrouwde karakter van het ritueel is van belang, zowel voor jou als voor groep waarin je je begeeft en waar je bij hoort. Een ritueel is een soort van bindmiddel. Rituelen zijn cultuur en religie gebonden. Wat wij als ritueel heel normaal vinden, vinden ze wellicht in Frankrijk, Amerika of Nepal absurd en andersom. Denk maar eens aan de ramadan, dat vonden we in eerste instantie jaren geleden ook wel een beetje gek, maar nu weten we niet beter. We begrijpen dat het in die cultuur belangrijk is en dat het mensen in hun geloof verbindt.

Onze beschuit met muisjes bij de geboorte van een kind, het vuurwerk met oud & nieuw om de boze geesten te verjagen zijn voorbeelden die we allemaal kennen. De eindmusical aan het einde van de basisschool, als markering van de overgang naar de middelbare school. Kaarsjes branden in de kerk voor een geliefd iemand.

Iedereen heeft zijn eigen rituelen

Daarnaast heeft iedereen zo zijn eigen rituelen. Families die na de vakantie uit het buitenland altijd bij de eerste grote Mc D die ze in Nederland tegenkomen gaan eten om de vakantie af te sluiten. Of families die elke eerste zaterdag in mei samenkomen als familiereünie. Of de gezinnen waar elke zondag gezamenlijk gebruncht wordt. Buren die voor iedere vakantie samen nog even een borrel drinken. Of het eten van hutspot in Leiden op 3 oktober Vaak is dit om iets te gedenken, te bevestigen of af te ronden.

Rondom het overlijden van een naaste hebben we veel rituelen, die in ieder gezin en bij elk geloof net iets anders zijn. Deze rituelen helpen ons met het verdriet om te kunnen gaan, het een plekje te geven.

Persoonlijke rituelen om stress te temmen

Er zijn ook persoonlijke rituelen om stress hanteerbaar te maken. Voorbeelden te over:

Sporters die altijd dezelfde sokken dragen omdat ze dan gaan winnen; altijd eerst met je linkervoet over de drempel stappen als je een belangrijke presentatie hebt. Juist dat ene sieraad dragen als je iets spannends te doen hebt of 3x met je ogen knipperen als je een wens doet. Nog even naar de wc voordat je de deur uit stapt, dat is dan weer een praktisch ritueel. Het geeft ons in tijden van turbulentie en verdriet nog iets van houvast. Bij rituelen hoor je ook vaak “ ja, zo doen wij dat”.

Er is zoveel dat een ritueel is en het leuke is dat veel rituelen onbewust zijn. Je hebt het niet eens door dat je het doet, maar als je het een keertje niet kunt doen, ben je uit je doen.

Er is dus niets mis met rituelen, ook al klinkt het misschien in jouw oren een beetje ouderwets. Eigenlijk zou je rituelen moeten koesteren, omdat ze je houvast geven in het leven.

Welke rituelen ga jij maken?

En weet je wat zo leuk is? Je kunt ook zelf nieuwe rituelen maken en bedenken. Rituelen die jou helpen om het leven net iets beter aan te kunnen. Rituelen die maken dat jij je net iets steviger voelt. Rituelen waar je blij en gelukkig van wordt.

Ik ben heel benieuwd welke rituelen jij al hebt en welke je wilt gaan maken. Laat het me hieronder weten.

Hoe zit het met jouw zelfbeeld? Hoe denk jij over jezelf? Kun jij op een realistische manier naar jezelf kijken of heb je, als het over jezelf gaat toch een scherpere maatstaf, dan wanneer het over anderen gaat? Zullen we dat samen eens onderzoeken hoe dat zit?

Lees verder →

Deze week even geen blog. Ik kan geen ijzer met handen breken en door omstandigheden ontbreek me de tijd om een goede blog te schrijven. Wellicht niet handig in de week van de (werk)stress, maar het is zoals het is.

Lees verder →

Beschuit met muisjes als er een baby wordt geboren, een schietgebedje opzeggen als je onder een trap doorloopt, vuurwerk afsteken met oud & nieuw, …………. Rituelen zijn er om iets af te sluiten, te bezweren of om ergens aan te beginnen. De meeste culturen hebben zo hun eigen rituelen, passend bij land’s wijs en land’s eer. Overigens niet alleen mensen hebben rituelen, ook dieren hebben zo hun rituelen.

Ook op individueel niveau hebben we zo onze eigen rituelen, gewoontes, gebruiken en handelingen om iets af te sluiten, op te starten of te bezweren.

Lees verder →