Een burn-out komt niet uit de lucht vallen. Er gaan jaren overheen, voordat je op het punt bent aanbeland dat het echt niet meer gaat. Daarom kost het ook zoveel tijd om van een burn-out te herstellen, want de aanloop er naar toe was ook lang. De voorliggende jaren laten vaak een patroon van vallen en opstaan zien. Periodes dat het beter gaat. De goede voornemens om het anders te doen. Terugval, doorploeteren, het bijltje erbij neergooien en toch weer opnieuw beginnen. Het lijkt net een gewoon mensenleven 😉   We kennen het natuurlijk allemaal wel, de ups en downs die bij het leven horen. Maar bij een burn-out spelen er dus duidelijke ook andere factoren een rol, waardoor het een mens niet lukt om na een intensieve tijd de balans zodanig te herstellen dat er weer voldoende energie en veerkracht is.

Er zijn verschillende fases in het ontstaan van je burn-out

Wanneer je kijkt naar het ontstaan van een burn-out, dan zijn er verschillende fases te ontdekken. Ik zal er hier een paar noemen, zodat je bij jezelf eens kunt checken of je een van die fases bij jezelf herkent. Zo ja, dan is er echt werk aan de winkel. Want wanneer je tijdig ingrijpt, dan kun je grotere schade voorkomen en hoef je niet in de eindfase van een burn-out te komen. Dat lijkt me wel iets om voor te gaan.

Die eerste fase begint onschuldig

De eerste fase begint vaak heel onschuldig. Je bent enthousiast over iets en je wilt jezelf graag bewijzen. Je neemt je verantwoordelijkheden serieus . Allemaal prachtige eigenschappen en kwaliteiten. Maarrrr, wanneer je niet uitkijkt, ligt hier de oorsprong van een burn-out. Want de genoemde kwaliteiten zijn prima, maar hebben ook een valkuil in zich (zoals elke kwaliteit). Enthousiasme kan doorschieten in drammerigheid. Jezelf bewijzen kan doorschieten in perfectionisme en je verantwoordelijkheid nemen kan uitmonden in de valkuil van ………… .

Simpel samengevat, alle deze eigenschappen met TE ervoor maken je kwetsbaar voor een burn-out.

Wanneer het structureel wordt moet je oppassen

Een andere fase is die van steeds harder werken. Het is druk, even een avondje overwerken. Dat wordt structureel en je ziet jezelf steeds vaker thuis je laptop pakken, je mail check je ook tijdens feestjes en zelfs in het weekend ben je niet meer helemaal los van je werk. Foute boel en ook hier geld dat deze fase voor een korte periode geen enkel probleem is. Dat kunnen we best opvangen, maar het moet niet structureel worden, geen gewoonte worden. In deze fase zie je ook vaak dat mensen zich opgejaagd beginnen te voelen, paniekerig, ze hebben moeite om alle ballen in de lucht te houden.

Je gaat de dingen die er echt toe doen minimaliseren

Er is ook de fase (en deze is best wel heel sneaky) dat je de dingen die je altijd belangrijk vond, ineens een andere plek in je leven gaat geven. Je schuift ze naar de achtergrond. In eerste instantie onder het mom van “het is maar tijdelijk”, maar al snel wordt tijdelijk altijd. Met andere woorden, je prioriteiten veranderen. Vrienden en familie staan niet meer op de eerste plaats. Hobby’s en sport zijn ineens niet meer zo belangrijk en alleen het werk is nog wat telt en wat belangrijk voor je is. Langzaam aan begin je te veranderen in een ander persoon. Niet leuk. Niet voor jezelf en niet voor je omgeving.

Wanneer mensen in je omgeving hiervan iets gaan zeggen, dan luister je niet, dan wuif je het weg. Of erger nog, je gaat het ontkennen en je ziet ze als een stel zeurpieten die er helemaal niets van snappen.

Voorkom uitval, grijp tijdig in, nu het nog kan

Dit zijn een aantal fases die vooraf gaan aan een burn-out. Er zijn er nog meer en daar kom ik in een andere blog op terug. Herken jij er een, of twee of meer? Dan is het nu tijd om eens eerlijk met jezelf in gesprek te gaan. Wil je voorkomen dat je straks uitvalt door een burn-out, omdat je mentaal en/of fysiek helemaal niets meer kunt, dan is dit het moment om daar verandering in te brengen.

Pak het aan, doe het nu !