Er zijn verschillende wegen die naar Rome leiden en zo zijn er ook verschillende manieren om burn-out te raken. De ene burn-out is de andere niet. Ieder mens is uniek en ieder mens heeft andere karaktereigenschappen en triggers die een burn-out kunnen veroorzaken. Ook bepaalde patronen, gewoontes of overtuigingen kunnen ervoor zorgen dat je in een burn-out te belandt, zonder dat je dat zelf in de gaten hebt.
1. DOE ALLES ZELF, VRAAG NOOIT OM HULP
Hulp vragen, dat doe je natuurlijk niet, dat is een zwakte bod, dus nooit doen. Alles zelf oplossen dat is je motto en lijfspreuk. Anderen die wel hulp vragen, dat is natuurlijk iets anders, want de lat ligt voor anderen altijd lager dan voor jezelf. Bovendien hoef je de eisen die je aan jezelf stelt, niet aan anderen te stellen. Jij weet trouwens ook dat je het allemaal alleen kunt. Het moet trouwens ook. Het moet immers allemaal.
2. STA ALTIJD DIRECT VOOR IEDEREEN KLAAR
Vraagt iemand jou om hulp, dan sta je direct in de Ja-stand. Natuurlijk help je, ook al komt het je niet uit, ook al hebt je geen tijd. Grenzen stellen, nee zeggen of aangeven dat je er later op terug komt, dat komt echt niet in je op. Je hebt van huis uit geleerd dat het belangrijk is om sociaal en behulpzaam te zijn, ook al gaat het ten koste van jezelf. Dus, hup aan de slag met de klus van een ander. Jouw werk wacht wel even. Zelfs als vraagt iemand het je niet, je staat altijd klaar of biedt ongevraagd je hulp aan. Zo doe je dat, zo ga je toch met elkaar om? Je bent toch op de wereld om elkaar te helpen, niet waar? Dat jouw werk dan later moet, of dat je daar overuren voor moet maken, tja, dat hoort nou eenmaal bij het leven.
3. MAAK JE VEEL ZORGEN / PIEKER VEEL
Je vindt het fijn om de dingen goed te overdenken. Alle mitsen en maren op een rijtje te zetten, onheil tijdig te zien aan komen en op alles voorbereid te zijn. Dat je hoofd daardoor overuren maakt, dat is dan niet anders. Natuurlijk vind je het wel eens vervelend dat je daardoor de slaap moeilijk kunt pakken, of ‘s nachts wakker wordt van alle dingen waar je nog over moet denken, maar echt het kan niet anders. Het moet !
4. BESTEED ZO WEINIG MOGELIJK TIJD AAN HOBBY’S EN VRIENDEN EN FAMILIE
Je werk vraagt veel van je en dat moet gewoon goed gebeuren. Je moet toch geld verdienen om brood op de plank te hebben. Jij staat voor kwaliteit. Mensen kunnen jou iets toevertrouwen en dat vertrouwen beschaam je niet. Dus, is er een extra klus, loopt een opdracht averij op? Jij bent er en maakt extra uren om de dingen af te krijgen. Hierdoor moet je wel anderen dingen laten schieten. Zaken die je ook belangrijk vindt, zoals je vrije tijds bestedingen, je vrienden en familie. Die zijn van ondergeschikt belang, want werk gaat voor plezier. Jij neemt je verantwoordelijkheid tenslotte. Je gaat ervan uit dat je familie en vrienden het wel begrijpen dat je het nu even te druk hebt. Alleen dat even wordt op een gegeven moment altijd. Gek genoeg merk je dat zelf niet op. Je familie en vrienden zijn dan al lang afgehaakt en dat heb je nauwelijks opgemerkt. Op een gegeven moment ben je alleen nog maar met verplichtingen bezig en is de balans tussen inspanning en ontspanning ver te zoeken.
5. DOE ALTIJD WAT ANDEREN WILLEN
Je bent een pleaser. Je wilt het de anderen echt naar de zin maken. Dat zie je ook hierboven wel. Dus gaat de ander altijd voor. Is datgene wat de ander wil, altijd belangrijker dan wat jij wilt. Dus schuif je jouw wensen en verlangens heel gemakkelijk aan de kant. Want oei, stel je eens voor dat mensen boos op je worden, dat ze je ineens niet meer aardig vinden omdat jij aangeeft dat je liever iets anders zou willen. Dat risico wil je niet lopen en daarom voeg je je steeds maar naar de wensen van de ander. Op een bepaald moment weet je op heel veel gebieden niet eens meer wat je nou eigenlijk zelf wilt, zo ben je eraan gewend geraakt om je aan t passen aan de ander. Dat dat knaagt van binnen, dat negeer je gemakshalve maar even. Dat is beter te verdragen dan het idee dat anderen jou niet meer aardig vinden.
Goed is niet goed genoeg. Het kan altijd beter. Je streeft naar het optimale resultaat. Perfectie is jouw norm. Je hebt niets met dat half bakken gedoe en je hebt een hekel aan de mensen die de kantjes er af lopen. Daar heb je echt een oordeel over. Je zet je volledig in, voor de volle 150%. Waarom minder doen als je ook een tandje meer kunt bijzetten? Dat je door het perfect te willen doen ontzettend veel tijd en energie kwijt raakt, dat boeit je niet. Het moet immers beter dan goed. Dat je eigenlijk 80% van je tijd besteed aan die laatste 20% om het goed te krijgen, dat gaat er bij jou niet in. Die formule geldt niet voor jou.
Dit zijn 6 veel voorkomende valkuilen die je in een burn-out kunnen laten belanden. Het goede nieuws is, dat het in de basis allemaal kwaliteiten zijn. Goede eigenschappen. Maarrr …… je zet je kwaliteiten veel te veel in, waardoor het een valkuil wordt en daardoor een recept voor burn-out. Uiteindelijk zorgt een te veel inzetten van deze kwaliteiten ervoor dat je jezelf overbelast. Wanneer je er niet tijdig voor zorgt dat je het evenwicht herstelt, dan raak je uit balans, dan creëer je chronische stress met als gevolg dat je steeds vatbaarder wordt voor stress, je veel klachten krijgt met uiteindelijk als resultaat dat het niet meer gaat.
Kijk eens naar de 6 punten hierboven en bepaal eens wat je bij jezelf herkent aan kwaliteiten die inmiddels zijn vervormd tot een valkuil. Zorg dat je er tijdig bij bent om uit de valkuil te stappen, zodat je niet in de diepe put van een burn-out hoeft te belanden.
Tijdig voorkomen is altijd beter en stug doorgaan totdat het niet meer gaat.