Er is zo’n oud gezegde: “van het concert des levens krijgt niemand een programma”. Het klinkt een beetje belegen, maar het is wel waar. Dat is over het algemeen het geval met spreekwoorden en gezegdes.

Ons leven loopt vaak anders dan we denken of gepland hadden. We doen ons best, maken plannen, gaan verbindingen aan met andere mensen, doen ervaringen op, proberen goed voor ons lijf te zorgen, we werken, ontspannen. Noem maar op.

Over het algemeen gaat dat best wel lekker. Hier en daar zitten wat scherpe randjes, zijn er wat tegenvallers, maar veel levens zien er best wel goed uit. En ook weer niet. Want leven, je leven leiden brengt allerlei risico’s met je mee. Kleine en grote. Ga je met de auto op weg voor een familiebezoek, dan kun je onderweg in een file terecht komen of een ongeluk krijgen. Het is een mogelijkheid. Wanneer je verliefd wordt, de relatie zich verstevigd en je besluit samen verder te gaan. Dan gaan de meeste mensen ervan uit dat dit voor altijd is. Kijken we om ons heen, dan weten we heel goed dat dit niet zo is. De relatie kan uit gaan, je partner kan ziek worden of veel vroeger overlijden dan normaal is. Daar neemt het leven dus een andere afslag dan jij gepland en gehoopt had. Dat is dus het risico van het leven. Eigenlijk een groot onderdeel van je leven.

Je kunt ook een fijne baan hebben, waar je je helemaal in kunt uitleven. Dan besluit je organisatie dat het tijd is om te reorganiseren, alles anders te doen en dan moet jij ineens het veld ruimen voor “de jonge garde”. Dat is pijnlijk, en ook zo’n afslag die je uit jezelf niet zou hebben gekozen.

Zelf kun je waarschijnlijk ook wel wat akelige dingen bedenken die in een mensenleven kunnen gebeuren. Alle verschrikkingen hoef ik hier niet te noemen. Lees je oor maar te luister, lees de krant.

Wat vaak gebeurt in dit soort situaties is een heel menselijk mechanisme. Verzet, weerstand, ontkenning. Logisch, begrijpelijk. Maar is het handig? Voor korte tijd wel, want het zet je in een overlevingsmodus die je soms nodig hebt. Voor langere tijd is het niet duurzaam. Want blijf je in de weerstand hangen, dan blijf je weg bij het verlies dat je hebt door zo’n gebeurtenis. Je blijft weg bij de rouw die zo pijnlijk is, maar ook zo nodig is om weer verder te kunnen met je leven. Om uiteindelijk de draad weer op te pakken.

In het verzet, de weerstand en de ontkenning, ga je in de aktie en hoef je niet te voelen. Kun je wegblijven bij datgene wat er werkelijk is. Rauwe pijn, verlies, onmetelijk verdiet.

Wellicht ken je zelf wel een voorbeeld van iemand uit je omgeving die zo handelt. Die in de “aktie” schiet, door bijvoorbeeld aktie te voeren tegen degene die hem dit heeft aangedaan. Een aktiegroep opricht. Iemand voor de rechter sleept. Of iemand die gewoon doorgaat en doet alsof er niets aan de hand is. Blik op oneindig en verstand op nul. Heel begrijpelijk en heel soms ook zinvol. Over het algemeen zetten deze mensen hun gevoel en hun verdriet (tijdelijk) in de ijskast, hoeven ze tijdelijk niet te voelen.

Dit soort processen gaan over het algemeen onbewust. Mensen gaan niet bewust hun verdriet of pijn mijden of aan de kant schuiven. Vaak hebben ze op dat moment niet de mogelijkheden in huis om er anders mee om tegaan dan dat ze nu doen. Het overkomt ze. Belangrijk in dat gevoel is, dat je op het moment dat je je ervan bewust wordt dat je iets op zij hebt geschoven, dat je ermee aan de slag gaat.

Kun je wel het proces van afscheid nemen, verdriet en verlies voelen laten gebeuren, dan levert je dat als mens uiteindelijk veel op. Populair gezegd: als je het een plek hebt kunnen geven kun je weer verder met je leven. Het verdriet en het gemis blijft, maar het heeft een andere vorm, een ander gevoel gekregen.

Soms hoor je dat mensen zeggen dat ze achteraf zo blij zijn dat dit gebeurd is, omdat ze uit zichzelf niet in beweging waren gekomen. Dat geldt niet voor iedereen en voor elk verlies, maar over het algemeen schuilt in elke gebeurtenis toch iets van groei.

Je leven is dus een groot risico op zich. Soms geeft dat een kick en voel je de adrenaline stromen en soms slaat het leven je volledig uit het lood. Dat is leven.