Stress door mantelzorg

Hij zat tegenover me en keek me wat sneu aan. Ja, hij wist het wel, waar het fout was gegaan, maar hij had er niets mee gedaan. Herkenbaar. Dat gebeurt velen van ons. “Op een gegeven moment voelde ik aan mijn lijf dat het op was, maar ik luisterde er niet naar en ben doorgegaan, omdat ik vond dat het niet anders kon”, vertelde Kees.

Kees had de zorg voor zijn moeder. Als enige zoon woonde hij in dezelfde stad en zijn ene zus woonde aan de andere kant van het land en de andere zus woonde in New York. Niet echt naast de deur en dus kwam alles op hem neer. Kees was een betrokken zoon, wilde het goed doen voor zijn moeder, want zij had ook altijd zo goed voor hen gezorgd en de kinderen een fijne jeugd bezorgd. Kees vond dat hij haar nu niet in de kou kon laten staan. Dit was zijn plicht en dat hij had op zich te nemen.

Fantastisch, deze man. Geweldig dat hij zo voor zijn moeder zorgt, die op haar oude dag na het overlijden van zijn vader alleen woont en graag zelfstandig wil blijven wonen, ook al kan het eigenlijk niet meer. Dus hij doet de boodschappen, rijdt haar naar de dokter, de fysio, het ziekenhuis en al het andere waar ze naar toe moet. Hij regelt haar (geld)zaken, doet de tuin, overlegt met de arts, neemt de was mee naar huis. En al die andere kleine dingen die er gedaan moeten worden, maar bijna geen naam hebben. Tijd voor gewoon gezellig op bezoek gaan, blijft er niet meer over. Het contact is goed, maar het is een zorgcontact geworden en niet meer een moeder-kind-contact.

Naast zijn moeder heeft Kees ook nog een drukke baan, een gezin en die hebben ook tijd en aandacht nodig. Dus, hij ging door, ook al waarschuwde zijn lichaam hem dat het niet meer ging. Kees zag geen oplossing, vond dat hij door moest. Natuurlijk, zijn vrouw sprong ook bij, maar hij vond wel dat het vooral zijn taak was, het was immers zijn moeder. Zijn lijf ging steeds harder protesteren en ook op zijn werk waren zo nu en dan geluiden te horen dat ze hem te afwezig vonden. Zijn gezin voelde zich in de steek gelaten, want alles draaide om oma.

Nu zat Kees bij mij, want hij voelde dat hij dit niet lang meer vol ging houden. Hij wilde het trouwens ook niet meer, want de balans was totaal zoek.

P1040449

Wat doe je dan, in zo’n moeilijke, complexe situatie? Je voelt je met handen en voeten gebonden, er is veel loyaliteit naar de hulpvragende ouder.

Voor Kees was het zaak om eerst tijd te nemen om weer op te laden, zodat hij helder kon nadenken en keuzes kon maken. Wanneer je oververmoeid bent is het maken van heldere en verstandige keuzes bijna niet mogelijk. De vermoeidheid vertroebelt je beeld. Dat geldt eigenlijk voor iedereen. Moeten er knopen doorgehakt worden, zorg dan dat je uitgerust bent, zodat je de goede keuzes kunt maken.

Iedere mantelzorgsituatie waarbij van overbelasting sprake is, vraagt om een andere oplossing. Soms moet je een hard besluit nemen en kan het thuis blijven wonen echt niet meer, hoe verdrietig ook. In een ander geval kun je met extra hulp, het delen van de draaglast een heel eind komen. Kees koos ervoor om met zijn zussen rond de tafel te gaan zitten en te kijken wat er mogelijk was. Hij zette zijn overtuiging dat hij het alleen moest oplossen aan de kant en dat gaf heel veel lucht. Samen zochten ze naar een oplossingen, legden verschillende mogelijkheden naast elkaar en kwamen tot een goed plan, voor iedereen. De zussen realiseerden zich nu pas, wat Kees allemaal voor hun moeder had gedaan en hoe blij ze mochten zijn met zijn inzet. Gelukkig vertelden ze hem dat ook.

Eigenlijk geldt het voor iedereen in zo’n situatie. Neem de last niet alleen op je schouders. Vraag hulp, vraag steun, probeer het niet alleen op te lossen. Overleg met anderen, bekijk de situatie eens vanuit een ander perspectief. En als het echt niet anders kan, neem dan een moeilijke beslissing. Met pappen en nathouden is uiteindelijk niemand gebaat.

En last but not least: blijf goed voor jezelf zorgen. Nee, dat is niet egoïstisch, dat is zelfzorg. Juist dan kun je een zware belasting veel langer volhouden. De ervaring leert dat we in tijden van drukte, die dingen uit onze agenda schrappen, die goed voor ons zijn. Dus: heb je het druk, ligt er een extra belasting op je schouders: plan dan ook leuke dingen voor jezelf in, momentjes om op te laden, zodat je er weer tegen kunt.

Met Kees (en zijn moeder) is het goed gekomen. Er wordt door Kees en verschillende andere mensen goed voor moeder gezorgd en Kees gaat zo nu en dan weer als zoon bij haar op bezoek, zonder de enorme last van de mantelzorg alleen te hoeven dragen.

 

2 gedachten over “Stress door mantelzorg

  1. Diederik

    Mantelzorg is erg mooi, maar je kan er zo hard zelf aan onderdoor gaan. Een voorbeeld is mijn oma, waar mijn moeder de mantelzorg voor deed. Mijn oma kon onmogelijk nog zelfstandig wonen en kwam niet in aanmerking voor een plek in een verzorgingshuis. Ze ging met grote stappen achteruit en mijn moeder ging er aan onder door.

  2. Joanke Bericht auteur

    Dat is het gevaar van mantelzorg Diederik en verdrietig dat het bij jullie zo gelopen is.

Reacties zijn gesloten.